Zonder Russisch gas?
Alle Europese landen worstelen nu met de vraag hoe we van het Russisch gas af kunnen komen. Nederland is daar nog niet eens het slechtst aan toe. Met een relatief klein percentage gas uit Rusland. Weliswaar heeft Nederland mee geïnvesteerd in North stream twee maar dat was met het idee dat Groningen zijn positie als gasrotonde zou blijven houden. Als we van het (Russisch) gas afgaan hoe doen we dat dan en wat zal dan de positie van Groningen worden?
De omvang van het probleem. We importeren 40 miljard kuub gas waarvan 6 miljard uit Rusland. Daartegenover staat een export van 10 miljard. Dat kunnen we nu moeilijk stopzetten, want die export landen zitten in een nog moeilijker positie.
Wat dan wel. Om te beginnen is het probleem acuut, dus de mogelijkheden voor de korte termijn zijn het belangrijkst. Wat kunnen we op de korte termijn doen?
Het eenvoudigst is voor huishoudens en bedrijven: besparen, isoleren, besparen, efficiency, dat kan nu maar dat kan komende zomer op grote schaal gestalte krijgen. We hebben immers genoeg voorraden om de zomer te overbruggen. Veel huishoudens hebben er al lang over nagedacht maar nooit de stap gezet. Veel bedrijven hikken tegen investeringen aan die ze liever in drie jaar dan in vijf jaar terug verdient willen hebben. Maar al met al zijn dat maatregelen die vanaf nu uitgerold kunnen worden. Dit is een onderdeel van het versnellen van de energietransitie met zon en wind, warmtepompen elektrische auto’s en noem maar op
De industrie kan behalve efficiënte werken ook op korte termijn gebruik gaan maken van geconcentreerde zonthermie. Deze vorm van energie oogsten is vrij onbekend in Nederland maar heeft een enorme potentie het kan in een derde deel van de warmte behoefte voorzien! Het is geschikt voor temperaturen tot een kleine 400 graden. Bakkers, papierindustrie, het maken van asfalt, het maken van poedermelk etc. maar ook het koelen kan met deze techniek. Je koopt ze van de plank, dus gaat razend snel. Natuurlijk krijg je niet in 1 jaar al die industrieën omgebouwd. Maar een begin maken kan morgen. Bovendien is het nog goedkoper dan warmte maken met gas. Zelfs voordat de prijs van gas zo omhoog ging.
Er gaan ook stemmen op om nieuwe aardgasvelden op de Noordzee te benutten, met name tegen de Duitse grens liggen nog een aantal nieuwe velden waar al wel een concessie voor verleend is maar die nog niet in productie zijn. Je kunt je afvragen of het in deze tijd nog wel zinvol is om nog te investeren in fossiel. Maar de concessies zijn al verleend en de procedures vrijwel afgerond, er kan 600 miljoen kuub aardgas per dag geproduceerd worden. (Dus Groningen hoef echt niet omhoog) Een optie zou kunnen zijn om die aardgasvelden te gebruiken voor de productie van waterstof. Op dit moment gebruikt de Nederlandse industrie al 10 miljard kubieke meter waterstof (o.a. voor de kunstmestfabricage). Als je al dat nieuwe aardgas inzet voor de bestaande productie van waterstof die nu ook met behulp van bestaand aardgas gebeurt, dan hebben we in ieder geval weer minder aardgas uit Rusland nodig en laten we die industrieën die nu waterstof nodig hebben niet in de steek. Groningen kan dan een begin maken met zijn waterstofrotonde! Deze toepassing zou in 1 jaar gerealiseerd kunnen worden. Met een beetje haast erachter wellicht voor de komende winter. Het is wellicht meteen een stap op weg naar de waterstofeconomie die een onderdeel zal zijn van de energietransitie. Als die Noordzee velden uitgeput zijn kan Groningen meteen overstappen op groene waterstof die b.v uit groene elektriciteit uit Wind op zee in dezelfde regio geoogst kan worden. Uiteindelijk zal het merendeel van de waterstof natuurlijk van elders moeten komen b.v. uit woestijnen. Nederland heeft al een memorandum of onderstanding getekend met Namibië die al vrijwel helemaal duurzame elektriciteit heeft en een enorme woestijn met ideale goede omstandigheden voor het oogsten van zonne-energie (De Kalahari woestijn_. Vanwege die uitzonderlijke omstandigheden is de elektriciteit extreem goedkoop en dag en nacht beschikbaar (door de toepassing van o.a. CSP) die vervolgens van wege de goedkope elektriciteit ook goedkoop waterstof kan produceren.
